In veel culturen wereldwijd is eten met de hand volkomen normaal. Ook in Suriname komt dit gebruik voor, met name binnen de Hindostaanse gemeenschap.
Maar het roept soms vragen op: is het onhygiënisch, of juist een uiting van culturele rijkdom?
Voor Surinaamse Hindostanen betekent eten met de hand meer dan alleen voedsel tot zich nemen – het is een ritueel met diepe wortels in het oude India.
Volgens de Ayurveda, een traditionele Indiase gezondheidsleer, versterkt het fysieke contact met voedsel het bewustzijn en bevordert het de spijsvertering.
Daarbij wordt doorgaans de rechterhand gebruikt, die als rein wordt beschouwd, terwijl de linkerhand – die traditioneel wordt geassocieerd met toiletbezoek en als onrein geldt – wordt vermeden.
Deze traditie werd door Hindostaanse contractarbeiders naar Suriname gebracht en leeft nog steeds voort. In veel gezinnen is het nog gebruikelijk om op deze manier te eten.
Het handen wassen vóór en na de maaltijd is daarbij een essentieel onderdeel, wat het belang van hygiëne, respect en voorbereiding onderstreept.
In de multiculturele Surinaamse samenleving, waar invloeden uit India, Indonesië, Afrika en Europa samenkomen, is te merken dat ook andere groepen – zoals Marrons – bij traditionele maaltijden met de hand eten.
Toch verandert het eetgedrag. Onder invloed van westerse media en onderwijs kiezen jongere generaties steeds vaker voor bestek. In het openbaar geven velen de voorkeur aan een lepel of vork, uit gemak of uit schaamte.
Desondanks blijft eten met de hand voor sommigen een manier om verbonden te blijven met hun culturele achtergrond.
Volgens velen is het dan ook geen ‘vieze’ of ‘ouderwetse’ gewoonte, maar een betekenisvolle handeling die symbool staat voor verbondenheid, respect voor voedsel en culturele identiteit.
S. King is een gepassioneerde schrijfster met een voorliefde voor human interest verhalen. Ze schrijft met hart en ziel over het leven van Surinamers en brengt hun verhalen tot leven met gevoel en diepgang.
Voor contact: [email protected]